Eerste druk
De grote zaal verscheen
oorspronkelijk in 1953
bij Uitgeverij Querido.
De grote zaal
Synopsis
De oude Geertruide van der Veen wordt op een dag wakker in een bed op een ziekenzaal. Maar hoe is zij daar gekomen? Wanneer herinneringen aan een beroerte langzaam boven komen, vermoedt zij dat zij naar een verpleegtehuis is gebracht. Ze is net zo arm, oud en eenzaam als de mensen die ze daar om zich heen ziet: haar dochter Helena woont in Parijs en kan haar maar weinig bezoeken.
Terwijl Geertruide terugkijkt op hun leven en zich angstig afvraagt wat er komen gaat, vertelt Helena háár verhaal. Geertruide beseft, net voordat ze sterft, dat ze haar dochters drang naar zelfstandigheid meer waardeert dan ze Helena ooit heeft getoond.
Vertalingen
De grote zaal verscheen in 1953 en werd een ongekend succes. Het is een van de meest vertaalde Nederlandstalige boeken. Vertalingen verschenen onder meer in het Frans, Engels, Duits, Italiaans, Spaans, Pools, Noors, Zweeds en Japans.
De pers over De grote zaal
“… dit staat vast: dit kleine boek, ook al zou er geen meer op volgen, staat in onze hedendaagse letterkunde als een monument.”
J. Greshoff, Het Vaderland, 02/01/1954
“‘Een meesterwerk’ werd al bij het verschijnen in 1953 gezegd en al klinkt dat redelijk afgezaagd; wie iets karakteristieks over het boek wil zeggen, komt toch vroeg of laat bij zulk soort woorden terecht.”
Trouw, 12/03/1987
“Hoe prachtig zijn de scènes opgebouwd, luchtig ook, alsof ze achteloos neergeworpen zijn.”
Stevie Smith, The Observer, 06/1955
“Zelden komt het voor dat men, zoals van de eerste roman die Jacoba van Velde heeft doen verschijnen, van een debutant kan zeggen: dit is werkelijk goed."
“… er is onder Hollandse hemelen weinig moderne literatuur geschreven van een zo voortreffelijke evenmaat en helderheid, van een zo strakke soberheid en betoomde geladenheid als deze roman van een debutante.”
C.J.E.Dinaux, Haarlems Dagblad, 14/05/1954
“Zonder overdrijving behoort ‘De grote zaal’ tot de belangrijkste naoorlogse Nederlandse romans.”
Frank Ligtvoet, de Volkskrant, 10/04/1987
“Met dit boek heeft Van Velde een wonder tot stand gebracht: een hart laten spreken zonder sentimenteel te worden.”
L’Express, 11/05/1956
“Met dit eerste boek behoort zij ontegenzeggelijk tot onze belangrijkste vrouwelijke auteurs.”
Pierre H. Dubois, Het boek van nu, 02/1954
“… de verbluffende eenvoud van dat kleine meesterwerkje ‘De grote zaal’.”
Diny Schouten, Vrij Nederland, 04/04/1987
“Men leest dit boek, dat in al zijn zwaarmoedigheid door waarachtigheid troost, in één ruk uit.”
Die Welt, 28/05/1955